Ο Μάρκ Ζούκερμπεργκ και η ομάδα του φαίνεται πως εξετάζουν το ενδεχόμενο να κλείσουν το Facebook και το Instagram στην Ευρώπη, εάν η Meta δεν καταφέρει να επεξεργαστεί δεδομένα Ευρωπαίων σε διακομιστές των ΗΠΑ. Τι σημαίνει, όμως, αυτό;

Εάν η Meta δεν έχει την επιλογή να μεταφέρει, να αποθηκεύει και να επεξεργάζεται δεδομένα από τους Ευρωπαίους χρήστες της σε διακομιστές που εδρεύουν στις ΗΠΑ, το Facebook και το Instagram ενδέχεται να κλείσουν σε ολόκληρη την Ευρώπη, προειδοποίησε ο ιδιοκτήτης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην ετήσια έκθεσή του.

Το βασικό ζήτημα για τη Meta είναι οι διατλαντικές μεταφορές δεδομένων, που ρυθμίζονται μέσω της λεγόμενης ασπίδας προστασίας και άλλων μοντέλων που χρησιμοποιεί η Meta για την αποθήκευση δεδομένων από Ευρωπαίους χρήστες σε αμερικανικούς διακομιστές. Οι τρέχουσες συμφωνίες για τη διευκόλυνση της μεταφοράς δεδομένων βρίσκονται επί του παρόντος υπό τον αυστηρό έλεγχο της ΕΕ.

Στην ετήσια έκθεσή της προς την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ, η Meta προειδοποιεί ότι εάν δεν υιοθετηθεί ένα νέο πλαίσιο όπου θα επιτρέπεται στην εταιρεία να χρησιμοποιεί τα τρέχοντα πρότυπα συμφωνιών «ή εναλλακτικές», η εταιρεία «μάλλον» δεν θα είναι πλέον σε θέση να προσφέρει τα «πιο σημαντικά προϊόντα και τις υπηρεσίες» της, συμπεριλαμβανομένων των Facebook και Instagram, στην ΕΕ, σύμφωνα με διάφορα μέσα ενημέρωσης, όπως το iTWire, η εφημερίδα The Guardian και το Side Line Magazine.

Η ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ χωρών και περιοχών είναι ζωτικής σημασίας για την παροχή των υπηρεσιών της, υποστηρίζει από την πλευρά της η Meta.

Μέχρι τώρα, η Meta χρησιμοποιούσε το διατλαντικό πλαίσιο μεταφοράς δεδομένων που ονομάζεται ασπίδα προστασίας προσωπικών δεδομένων ως νομική βάση για την πραγματοποίηση της διαβίβασης δεδομένων.

Ωστόσο, αυτή η συνθήκη ακυρώθηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο τον Ιούλιο του 2020, λόγω παραβιάσεων της προστασίας δεδομένων. Έκτοτε, η ΕΕ και οι ΗΠΑ εργάζονται για μια νέα ή ενημερωμένη έκδοση της συνθήκης.

Εκτός από την ασπίδα προστασίας προσωπικών δεδομένων, η Meta χρησιμοποιεί και τις λεγόμενες συμφωνίες μοντέλων ή Τυπικές συμβατικές ρήτρες, ως την κύρια νομική βάση για την επεξεργασία δεδομένων από Ευρωπαίους χρήστες σε αμερικανικούς διακομιστές.

Αυτές οι πρότυπες συμφωνίες βρίσκονται εξίσου υπό έλεγχο των Βρυξελών και άλλων μελών της ΕΕ.

Η απάντηση της Meta

Όπως γράφει το City A.M., ο John Nolan, στέλεχος των τεχνολογικών μέσων και διαφημιστικών επικοινωνιών της Meta με έδρα το Λονδίνο, δεν αρνήθηκε ούτε υποβάθμισε τα παραπάνω. Αντίθετα, μοιράστηκε μια δήλωση του Αντιπροέδρου Παγκόσμιων Υποθέσεων και Επικοινωνιών της Meta, Nick Clegg.

Ο Clegg προειδοποίησε ότι «η έλλειψη ασφαλών και νόμιμων διεθνών διαβιβάσεων δεδομένων θα έβλαπτε την οικονομία και θα παρεμπόδιζε την ανάπτυξη των επιχειρήσεων που βασίζονται σε δεδομένα της ΕΕ…». «Ο αντίκτυπος θα γίνει αισθητός από τις μεγάλες και μικρές επιχειρήσεις, σε πολλούς τομείς», συνέχισε. «Οι επιχειρήσεις χρειάζονται με σαφείς, παγκόσμιους κανόνες, που υποστηρίζονται από το ισχυρό κράτος δικαίου, για την προστασία των διατλαντικών ροών δεδομένων μακροπρόθεσμα».

«Στο χειρότερο σενάριο, αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι μια μικρή εταιρεία τεχνολογίας στη Γερμανία δεν θα μπορεί πλέον να χρησιμοποιεί έναν πάροχο cloud με έδρα τις ΗΠΑ. Μια ισπανική εταιρεία ανάπτυξης προϊόντων δεν θα μπορούσε πλέον να εκτελεί μια λειτουργία σε πολλές ζώνες ώρας.» «Ένας Γάλλος λιανοπωλητής δεν θα μπορεί πλέον να διατηρεί τηλεφωνικό κέντρο στο Μαρόκο», τόνισε ο Clegg.

Και συνέχισε: «Ενώ οι υπεύθυνοι εργάζονται για μια βιώσιμη, μακροπρόθεσμη λύση, παροτρύνουμε τις ρυθμιστικές αρχές να υιοθετήσουν μια αναλογική και ρεαλιστική προσέγγιση για να ελαχιστοποιήσουν την αναστάτωση σε πολλές χιλιάδες επιχειρήσεις που, όπως το Facebook, βασίζονται σε αυτούς τους μηχανισμούς για τη μεταφορά δεδομένων με ασφαλή τρόπο».

Η περίπτωση της Ιρλανδίας

Η Ιρλανδική Επιτροπή Προστασίας Δεδομένων δήλωσε στη Meta τον Αύγουστο του 2020 ότι είχε προσωρινά συμπεράνει ότι η χρήση των πρότυπων συμφωνιών δεν ήταν σύμφωνη με τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία των Δεδομένων (GDPR).

Η επεξεργασία των ευρωπαϊκών δεδομένων σε αμερικανικούς διακομιστές έπρεπε επομένως να ανασταλεί από την Ιρλανδική Επιτροπή Προστασίας Δεδομένων. Ωστόσο, αυτό ήταν απλώς ένα προκαταρκτικό συμπέρασμα, επομένως, στην πραγματικότητα, δεν επήλθε καμία αλλαγή.

Η εταιρεία προσέφυγε στο δικαστήριο για να σταματήσει τη διαταγή, αλλά οι δικαστές αποφάνθηκαν ότι η έρευνα της Ιρλανδικής Επιτροπής Προστασίας Δεδομένων θα μπορούσε να συνεχιστεί.

Η τελική ετυμηγορία αναμένεται να δημοσιευθεί το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους. Εάν η Ιρλανδική Επιτροπή Προστασίας Δεδομένων διαπιστώσει πράγματι ότι οι πρότυπες συμφωνίες είναι παράνομες, η Meta μπορεί να αποφασίσει ότι δεν είναι πλέον εφικτό να προσφέρει ορισμένες από τις υπηρεσίες της σε ολόκληρη την ΕΕ.

Όσον αφορά την περίπτωση της Ιρλανδίας, ο Clegg είπε: «Η Ιρλανδική Επιτροπή Προστασίας Δεδομένων έχει ξεκινήσει έρευνα για ελεγχόμενες από το Facebook μεταφορές δεδομένων μεταξύ ΕΕ-ΗΠΑ και πρότεινε ότι οι τυπικές συμβατικές ρήτρες (SCC) δεν μπορούν στην πράξη να χρησιμοποιηθούν για διαβιβάσεις δεδομένων ΕΕ-ΗΠΑ».

«Αν και αυτή η προσέγγιση υπόκειται σε περαιτέρω διαδικασία, εάν ακολουθηθεί, θα μπορούσε να έχει συνέπειες σε επιχειρήσεις που βασίζονται σε SCC και στις διαδικτυακές υπηρεσίες στις οποίες βασίζονται πολλοί άνθρωποι και επιχειρήσεις», κατέληξε.