Νέα δεδομένα για τους πολιτικούς γάμους θέτει το πολυνομοσχέδιο για τους ΟΤΑ. Για 35 χρόνια παραμένει αναλλοίωτο το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τους πολιτικούς γάμους στη χώρα μας.
Ήταν 1982 όταν εκδόθηκαν οι νόμοι και τα προεδρικά διατάγματα που ρυθμίζουν αυτή τη διαδικασία που τότε βρισκόταν στο περιθώριο της κοινωνικής ζωής, ως εναλλακτική επιλογή λίγων και αποτελούσε ένα προοδευτικό αίτημα.
Έκτοτε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι της κοινωνίας μας και ο πολιτικός γάμος έχει πλέον μια εδραιωμένη θέση, χωρίς να συνδέεται απαραίτητα με τα θρησκευτικά “πιστεύω” όσων τον επιλέγουν.
Ήταν εδώ και χρόνια φανερό ότι η στεγνή, γραφειοκρατική και τυπική διαδικασία που περιγράφει το Προεδρικό Διάταγμα 391 του 1982 έπρεπε να αλλάξει.
Η ώρα φαίνεται να ήρθε τώρα, με αφορμή το πολυνομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών που από την προηγούμενη εβδομάδα βρίσκεται σε διαδικασία διαβούλευσης με τους εμπλεκόμενους φορείς.
Το άρθρο 116 του εν λόγω νομοσχεδίου με τίτλο “Ρυθμίσεις σχετικές με την οργάνωση, τη λειτουργία, τα οικονομικά και το προσωπικό των ΟΤΑ”, αλλάζει άρδην τα δεδομένα τέλεσης των πολιτικών γάμων, που μέχρι σήμερα ήταν επιβεβλημένο να τελούνται εντός των δημαρχείων.
Συγκεκριμένα, αναφέρεται:
“Σε κάθε Δήμο, ο Δήμαρχος ορίζει με πάγια πράξη του, περισσότερες τακτές ημέρες της εβδομάδας, του Σαββάτου και της Κυριακής συμπεριλαμβανομένων, και ορισμένη ώρα ενάρξεως, για την τέλεση των γάμων για τους οποίους υποβλήθηκαν σχετικές αιτήσεις μέχρι και την προηγούμενη ημέρα.
Με την ίδια πράξη του, ο Δήμαρχος δύναται να ορίζει την τέλεση των πολιτικών γάμων σε περισσότερα του ενός δημοτικά κτίρια ή και σε εξωτερικούς κοινόχρηστους δημοτικούς χώρους. Ο Δήμαρχος μεριμνά για την κατάλληλη διαρρύθμιση και διακόσμηση του χώρου, ώστε να δίνεται στην τελετή του γάμου η επισημότητα που της ταιριάζει”.
Μια μικρή λεπτομέρεια αρκεί για να αλλάξει τα πάντα.
Η νομοθεσία λύνει τα χέρια των Δήμων για να μπορούν να τελούν γάμους έξω από τα Δημαρχεία, σε χώρους κατάλληλους για μια τόσο ιδιαίτερη περίσταση.
Μέχρι σήμερα, οι πολιτικοί γάμοι γίνονται κατ’ αποκλειστικότητα εντός των Δημαρχείων, κατά κανόνα στις αίθουσες των Δημοτικών Συμβουλίων. Ένα μάλλον αντιαισθητικό σκηνικό για μια γαμήλια τελετή αποτελούν τα έδρανα των δημοτικών συμβούλων και τα μικρόφωνα, που όσο φιλότιμες κι αν είναι οι προσπάθειες ενός επαγγελματία φωτογράφου, απαθανατίζονται αναγκαστικά σε όλες τις φωτογραφίες των πολιτικών γάμων.
Το εν ισχύ Προεδρικό Διάταγμα του 1982 περιόριζε τις εκδηλώσεις στην “αίθουσα τελετών” εντός του Δημαρχείου. Και βέβαια, ούτε λόγος για γάμο το Σαββατοκύριακο, σε ημέρα δηλαδή μη εργάσιμη για τους δημοτικούς υπαλλήλους.
Πλέον, η τελετή αποδεσμεύεται χωρικά από το Δημαρχείο και δίνεται η δυνατότητα στο ζευγάρι να δηλώσει την “αμοιβαία αγάπη, πίστη και σεβασμό για όλη τους τη ζωή” (όπως αναφέρει το κείμενο που διαβάζει ο Δήμαρχος ή ο αναπληρωτής του σύμφωνα με το τυπικό) σε ειδικές αίθουσες εκδηλώσεων που μπορούν πλέον να διαμορφώσουν οι Δήμοι, ακόμη και σε πλατείες ή πάρκα.
Το άψυχο και σύντομο τελετουργικό, που θύμιζε διαδικασία επικύρωσης εγγράφου σε ΚΕΠ, μπορεί πλέον να πάρει άλλο χρώμα. Η ελευθερία επιλογής χώρου απελευθερώνει τον πολιτικό γάμο που πλέον δεν θα χρειάζεται να περιορίζεται σε έναν κλειστό κύκλο καλεσμένων.
Άλλωστε και σήμερα τελούνται πολιτικοί γάμοι εκτός των δημαρχείων, με τη διαφορά ότι γίνονταν παρατύπως, κατ’ εξαίρεση και άρα για… λίγους. Παίρνοντας την ευθύνη πάνω τους, αρκετοί αντιδήμαρχοι επιφορτισμένοι με αυτή την αρμοδιότητα αλλά και δήμαρχοι, έκαναν κάποιες εξαιρέσεις για φίλους ή “επωνύμους”, μεταφέροντας το ληξιαρχικό βιβλίο κατ’ εξαίρεση στα μέρη που υποδείκνυε το προνομιούχο ζευγάρι.
Σήμερα, το δικαίωμα αυτό έρχεται να το δώσει η νομοθεσία και όχι να κάνει χάρη ο αιρετός.
Ήταν άλλωστε καθημερινές οι περιπτώσεις ζευγαριών που αναζητούσαν το …κατάλληλο δημαρχείο για να τελέσουν πολιτικό γάμο. Πολλοί δήμοι έθεταν αποτρεπτικούς περιορισμούς στο ωράριο (μόνο καθημερινές και κατά τις εργάσιμες ώρες), ωθώντας τους ενδιαφερόμενους πολίτες σε αναζήτηση φιλικού για τη διαδικασία Δήμου οπουδήποτε.
Και βέβαια, πρέπει να τονιστεί ότι ακόμη και μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου, θα είναι στη διακριτική ευχέρεια του κάθε Δημάρχου να κάνει τον Δήμο του φιλικό στον πολιτικό γάμο.
(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Παλμός Γλυφάδας, 22 Απριλίου 2017)
