Η λογοτεχνική performance «Εσύ: τα στοιχεία», παρουσιάζεται από τον Βασίλη Αμανατίδη την Κυριακή 7 Οκτωβρίου στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης με ελεύθερη είσοδο και είχαμε την ευκαιρία να μάθουμε κάποια περισσότερα στοιχεία για μία ιδιαίτερη στιγμή από το πρόγραμμα των φετινών Δημητρίων.
Φωτογραφία άρθρου: Πάνος Μιχαήλ
Τι κρύβεται πίσω από το «Εσύ: τα στοιχεία»;
Το «Εσύ: τα στοιχεία» είναι ένα έργο «διάφανο». Μιλά υπαινικτικά και με τη γλώσσα της ποίησης, αλλά τίποτα δεν μπορεί να κρύψει. Θέμα του: ένας έρωτας που πρόλαβε να γίνει αγάπη, αλλά και αποχωρισμός με φλου φόντο τη δυσκολεμένη Ελλάδα και την αμφίβολη παγκόσμια συγκυρία του σήμερα. Είναι ο δικός μου «μικρός ερωτικός», μιλά για τους ομόκεντρους κύκλους της αγάπης. Μαζί, είναι και ένας χαμηλόφωνος ύμνος στη διαφορετικότητα, στην ερωτική ανεξιθρησκία, στον επώδυνο δρόμο προς την εσωτερική μας ελευθερία. Πρώτη ύλη είναι το ομώνυμο βιβλίο, που κυκλοφόρησε το 2017 από τη «Νεφέλη». Από εκεί προέκυψε, σε συνεργασία με τη Σοφία Καρακάντζα και την ομάδα «Μαύρος Γάντζος», ένα νέο έργο παραστασιακό.
Από τι εμπνέεσαι και τι σου δίνει κίνητρο να συνεχίζεις;
Γίνεται όλο και πιο δύσκολο, πάνω στην κινούμενη άμμο που ζούμε, να συνεχίζουμε. Είναι όμως όλο και πιο αναγκαίο να το κάνουμε. Δεν υπάρχει άλλη λύση από τη στοχευμένη ελπίδα, τη μεθοδική εργασία, και τη συνειδητοποίηση ότι μόνοι δεν θα καταφέρουμε να πάμε πολύ μακριά. Η συντροφικότητα, μία νέα αντίληψη συλλογικότητας, νά κάτι που μου δίνει δύναμη. Η συνεργασία, φερ’ ειπείν, με τους φίλους ποιητές του περιοδικού «ΦΡΜΚ» στην Αθήνα. Και βέβαια η σύμπραξη με τη Σοφία, την Κατερίνα Τζεδάκι, τη Μαριάνα Βογιατζή, τη Ράνια Εμμανουηλίδου, τον Απόστολο Ρίζο – την ομάδα πίσω από τη λογοτεχνική performance του «Εσύ: τα στοιχεία». Όσο για το από τι εμπνέομαι: Θέτω τον εαυτό μου σε ρόλο πειραματόζωου μες στη ζωή (και στην τέχνη). Τα αποτελέσματα των «ερευνών» γίνονται βιβλία και επιτελέσεις. Αστειεύομαι, αλλά όχι απολύτως.
Μια λογοτεχνική performance τι απαιτήσεις έχει και ποιες είναι οι δυσκολίες;
Προτιμήσαμε εδώ τον αδόκιμο αλλά κατά κάποιον τρόπο κατανοητό όρο «λογοτεχνική performance», κυρίως για να μην καταφύγουμε σε ελληνική μετάφραση του δόκιμου όρου «Performance Poetry», αφού ούτε θα ήθελα να ξέρω τι θα μπορούσε να είναι μία «ποιητική» performance… (Το επίθετο «ποιητικός» στα ελληνικά -σε αντίθεση με τα «εικαστικός» ή «μουσικός»– παρασύρει σε ολισθηρές παρανοήσεις). Άλλωστε, το είδος ποίησης που υπηρετώ είναι υβριδικό και τροφοδοτείται από τα περισσότερα λογοτεχνικά είδη. Για να είμαι ειλικρινής, προτιμώ εδώ και χρόνια τον όρο «επιτελεστική ανάγνωση». Που, πάνω κάτω, θα πει: Όταν κάνω performance με βάση το υλικό ενός βιβλίου μου, δεν παριστάνω – δεν είμαι ηθοποιός. Γίνομαι το αντικειμενοποιημένο δημιούργημά μου, δηλαδή προπάντων μία εκδοχή του βιβλίου. Ώστε να παραχθούν νέοι σπινθήρες επικοινωνίας, μέσα από τη σωματική, φωνητική και ακροαματική λειτουργία του λόγου. Τότε, μεταξύ performer και κοινού, εγκαταλείπεται για λίγο η κατά μόνας ανάγνωση και δημιουργείται ένας νέος μοιρασμένος Χρόνος, ο οποίος συγκλίνει προς μία συνάντηση, προς το κοινό μας τώρα. Δυσκολίες: το κατεπείγον αίτημα αυτοέκθεσης, η επικινδυνότητα της ειλικρίνειας, ο μετεωρισμός μεταξύ της οργάνωσης και του τυχαίου κ.λπ.
Είμαστε οι άνθρωποι άραγε ποτέ έτοιμοι για τον αποχωρισμό;
Ο θρήνος (ή και το βαθύτερο πένθος) μοιάζουν αρχικά κάθε φορά σαν καινούρια. Αλλά θαρρώ πως μαθαίνει κανείς σταδιακά να αντέχει το βάρος τους. Δηλαδή, να υποδέχεται τη δυσκολία και τον πόνο ως βασικά συστατικά της μετατόπισης και της αλλαγής μας. Τότε ο αποχωρισμός, όσο τραχύς ή σπαραχτικός, μπορεί να μεταμορφωθεί ακόμη και σε απελευθέρωση.
Τι σημαίνει για σένα η συμμετοχή σου στο showcase των Δημητρίων;
Το «Εσύ: τα στοιχεία» είναι μια ομαδική δουλειά. Ως μονάδα, θα απαντούσα πως το διευρυμένο ερωτικό επιχείρημα μπορεί να μιλήσει (και) πολιτικά για το ανενεργό τρομερό τώρα. Π.χ.: βοηθά προς μια έστω απάντηση του βασικού ερωτήματος: Ποια αντέχουμε να είναι, και ποια είναι, η επιθυμία μας; Είναι, λοιπόν, χαρά μου να μπορούμε να εκθέσουμε αυτή την αίσθηση ενώπιον ενός λιγότερο ή περισσότερο ειδικού κοινού. Επίσης, στο showcase, την Κυριακή θα θέσουμε, μεταμφιεσμένο σε παράσταση, το παρακάτω ερώτημα: Άραγε ξεχάσαμε να απολαμβάνουμε τη χάρη μιας απαλής χειρονομίας;
7 Οκτωβρίου (SHOWCASE) / 19.00 / Είσοδος ελεύθερη
Τόπος: Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
Λογοτεχνική Performance «Εσύ: τα στοιχεία» του Βασίλη Αμανατίδη
Θέμα αποτελεί η εξοικείωση με τον ερωτικό αποχωρισμό -αλλά και κάθε αποχωρισμό- και η καταβύθιση στην κραταιά αγάπη. Στην επιτελεστική ανάγνωση – λογοτεχνική performance (σε σκηνοθεσία Σοφίας Καρακάντζα), παρακολουθούμε τη σχέση του Βασίλη Αμανατίδη με το υβριδικό, συγκινητικό γραπτό κείμενό του, το οποίο –μπροστά στο κοινό– αποκτά μία οπτική και εικαστική διάσταση. Το ίδιο το ποιητικό έργο τιμήθηκε πρόσφατα με το «Βραβείο Ποίησης 2017» του Ιδρύματος Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:
– Performance – Επιτελεστική ανάγνωση: Βασίλης Αμανατίδης, Σοφία Καρακάντζα
– Σκηνοθεσία: Σοφία Καρακάντζα
– Μουσική σύνθεση: Κατερίνα Τζεδάκι
– Μουσική performance: Μαριάνα Βογιατζή, Κατερίνα Τζεδάκι
– Εικαστική ιδέα – κοστούμια: Ράνια Εμμανουηλίδου
– Σχεδιασμός οπτικής επικοινωνίας: Απόστολος Ρίζος
– Φωτογραφία: Sofia Camplioni Photography
