Ακούμε συνέχεια για το τι συμβαίνει και στις υπόλοιπες χώρες αυτό το διάστημα και δε λείπουν οι συγκρίσεις αλλά και οι αμφιλεγόμενες ειδήσεις και ο τρόπος που παρουσιάζονται. Σκέφτηκα, λοιπόν, ότι θα ήταν καλύτερα να συνομιλήσω με δύο φίλους που ζουν στο εξωτερικό και μάλιστα σε εντελώς διαφορετικό περιβάλλον, κοινωνικό, οικονομικό αλλά και φυσικό για να μάθω μερικά πράγματα για την καθημερινότητά τους.
Γράφει ο Κώστας Γιάντσιος
Cover photo: cottonbro στο Pexels
Έτσι, λοιπόν, ο Αργύρης Σωτηράκης, από το Όσλο της Νορβηγίας και ο Peter Dracakis από το Μπρίσμπεϊν της Αυστραλίας μοιράστηκαν μέσω βιντεοκλήσης λίγο από τον χρόνο τους και τα πιο ενδιαφέροντα σημεία της συζήτησης μαζί τους ακολουθούν.
Το «σκανδιναβικό μοντέλο» δεν είναι αυτό που νομίζουμε
Με τον Αργύρη γνωριστήκαμε όταν εργαζόταν ως bartender στα TGI Fridays στο Mediterranean Cosmos και επειδή το γραφείο μας είναι δίπλα, συνήθιζα κάποιες μέρες να τρώω στο bar του. Ανήσυχος και με πολύ αγάπη για τη δουλειά του, μετανάστευσε στη Νορβηγία από έρωτα. Σήμερα ζει στο Όσλο με τη σύζυγό του και τις δύο του κόρες και είναι Bar & Recipe Manager στο εστιατόριο του Jamie Oliver στο αεροδρόμιο της πόλης, ένα σύγχρονο αεροδρόμιο, όπως μου τονίζει. «Υπήρχε κάποιος φόβος για τους εργαζομένους στο αεροδρόμιο και έκλεισαν τα καταστήματα με εξαίρεση ένα ή δύο για βασικά πράγματα, όσο λειτουργούσε το αεροδρόμιο. Είχαμε, όμως, και κρούσμα με κορωνοϊό, οπότε καταλαβαίνεις ότι αυξήθηκε η ανησυχία». Η Γενική κατάσταση, όπως μου την περιγράφει ο Αργύρης, δε διαφέρει από ότι συμβαίνει πανευρωπαϊκά. Από τις 12 Μαρτίου έκλεισαν τα καταστήματα και τα εστιατόρια και λίγα έμειναν ανοιχτά για τις βασικές προμήθειες. «Για τους Νορβηγούς είναι φυσιολογικό να κρατάνε και απόσταση στην καθημερινότητά τους και αυτό είναι κάτι που το ακολουθούν και οι μετανάστες».
Το Όσλο, όπως μου εξηγεί, έχει 600.000 κατοίκους μαζί με τα προάστια. Το κέντρο της πόλης έχει αδειάσει, δεν υπάρχει κίνηση γιατί εκεί συγκεντρώνονται όλες οι επιχειρήσεις, τα café και τα εστιατόρια και λόγω του ότι είναι πάρα πολύ ακριβές οι τιμές των ενοικίων οι περισσότεροι μένουν εκτός κέντρου και μετακινούνται με τρένο ή με τα αυτοκίνητά τους. Στα προάστια η εικόνα θυμίζει αμερικάνικο στιλ, με μονοκατοικίες, αυλές και ευρυχωρία, κάτι που βοηθάει αυτή την περίοδο, αφού μπορείς να κάνεις τις δραστηριότητές σου χωρίς να σε απασχολεί ο συνωστισμός.
Σε ό,τι αφορά το σύστημα υγείας και την αντιμετώπιση της κατάστασης κάποια πράγματα είναι διαφορετικά από αυτό που εμείς, στην Ελλάδα, έχουμε στο μυαλό μας. «Λειτουργούν όλα με βάση τα οικονομικά κριτήρια. Σε αντιμετωπίζουν ως μια μονάδα στην οικονομία της χώρας. Ως προς το σύστημα υγείας, σου δείχνουν ότι έχουν παροχές για εσένα και ότι είναι οργανωμένοι αλλά το επίπεδο του προσωπικού δεν είναι τόσο καλό. Επίσης, η Νορβηγία έχει μικρότερο πληθυσμό από την Ελλάδα αλλά είναι και αραιοκατοικημένη. Δεν υπάρχουν πολλά νοσοκομεία ενώ σε κάποια απομακρυσμένα σημεία στα βόρεια της χώρας, πρόσφατα δεν είχαν τη δυνατότητα μεταφοράς ενός ασθενούς με ελικόπτερο».
Ο Αργύρης και η σύζυγός του εργάζονται σε επιχειρήσεις που ανέστειλαν τη λειτουργία τους στο πλαίσιο της συνολικής καραντίνας. Τι συμβαίνει σε αυτή την περίπτωση σ’ ένα σκανδιναβικό κράτος, ως προς την κοινωνική πρόνοια; «Διαβάζω κάποια πράγματα σε ελληνικά sites για τη Νορβηγία που δεν είναι ακριβή. Τι εννοώ. Πιστεύουν στην Ελλάδα ότι πληρωνόμαστε κανονικά από το κράτος κάτι που δεν ισχύει και θα σου εξηγήσω. Να πούμε πρώτα ότι το μέσο εισόδημα εδώ είναι από 38.000€ έως 45.000€ και η φορολογία γι’ αυτή την κλίμακα είναι 32%-33%. Το κράτος μας έδωσε το 100% του μισθού μας για 18 από τις πρώτες 20 ημέρες που έκλεισαν οι επιχειρήσεις που εργαζόμασταν. Έπειτα μας δίνει το 62,4% του ημερομισθίου μας ακαθάριστο και το φορολογεί με 13%. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι λαμβάνεις το 49% του ημερομισθίου σου. Καταλαβαίνεις, βέβαια, ότι στην Ελλάδα, πιθανώς, να είστε καλύτερα. Εδώ συνεχίζουμε να πληρώνουμε τα στεγαστικά μας, τον παιδικό σταθμό, όπως και την επιπλέον παραμονή των παιδιών στο σχολείο. Μάλιστα μας είπαν ότι θα ανοίξουν οι παιδικοί σταθμοί πριν τις 27 Απριλίου κάτι που προκάλεσε αντιδράσεις. Όπως σου είπα, επικρατεί το οικονομικό κριτήριο. Ανεβαίνουν κάποιες από τις τιμές των προϊόντων και επίσης η οικονομία της Νορβηγίας βασίζεται στο πετρέλαιο κάτι που σημαίνει η κατάσταση του νομίσματος επηρεάζεται από αυτό που συμβαίνει διεθνώς. Ήδη υπήρξαν ζητήματα πριν την πανδημία που εντείνονται τώρα. Να σκεφτείς ότι είναι εδώ και καιρό σε κρίση η μεγαλύτερη αεροπορική τους εταιρεία. Και εδώ, υπάρχει αβεβαιότητα για το επόμενο διάστημα».
Η Αυστραλία έχει ήδη το βλέμμα στην «επόμενη μέρα»
Ο Peter Dracakis έχει γεννηθεί στην Αυστραλία και έχει καταγωγή από τα Κύθηρα. Είναι Financial Business Consultant και έχει δική του εταιρεία, τη Dracakis Advisory. Γνωριστήκαμε πέρυσι το καλοκαίρι όταν επισκέφθηκε μαζί με τον ξάδερφό του τη Θεσσαλονίκη. Είχε έρθει σε επαφή με μία φίλη και συνεργάτη μου και ενδιαφερόντουσαν να γνωρίσουν γεύσεις της πόλης και έτσι οργανώσαμε ένα food tour ειδικά για τους δυο τους.
Η πρώτη μου ερώτηση είναι τι είδους μέτρα ισχύουν. «Το πλεονέκτημα είναι ότι η Αυστραλία είναι αραιοκατοικημένη και υπάρχει χώρος να ασκηθείς, να κάνεις ποδήλατα, να κυκλοφορήσεις χωρίς συνωστισμό. Ωστόσο και εδώ έχουν λάβει μέτρα αλλά ο κόσμος πειθαρχεί και στις συστάσεις. Άλλοι είναι πιο χαλαροί και άλλοι εφαρμόζουν τις συστάσεις με πολλή προσοχή. Δεν είναι ακριβώς lockdown αλλά ο κόσμος έχει βάλει όρια. Δεν επιτρέπονται μετακινήσεις από πόλη σε πόλη και πολλοί πλέον βρίσκουν διέξοδο με διαδρομές στην ύπαιθρο για άσκηση, με ποδήλατα και χωρίς να συγκεντρώνονται παρέες».
Η Αυστραλία από νωρίς οργάνωσε δημόσια νοσοκομεία και μέσω επίταξης ιδιωτικές κλινικές ώστε να έχει αυξημένες κλίνες ΜΕΘ και προσωπικό γι’ αυτό και είχε λίγους θανάτους αναλογικά αλλά και μεγάλη ταχύτητα στη νοσηλεία και ανάρρωση καθώς πήγαινε άμεσα ο ασθενής στο νοσοκομείο. Πως ήταν όμως η αρχική αντίδραση για να ληφθούν μέτρα, ρωτάω τον Peter. «Η Νέα Ζηλανδία αντέδρασε άμεσα, στην Αυστραλία έπρεπε να λάβουν υπόψη και άλλα ζητήματα. Για παράδειγμα, έχουμε εδώ πολλούς φοιτητές από την Κίνα, από εύπορες οικογένειες που ενισχύουν τις τοπικές οικονομίες. Όπως καταλαβαίνεις, έπρεπε να διαχειριστούν, πριν κλείσουν τα σύνορα, το πώς θα μετακινηθούν στην Κίνα όσοι ήθελαν αλλά χωρίς να μπορούν να επιστρέψουν πριν την άρση των μέτρων». Στο οικονομικό πεδίο περιμένουν να αποσαφηνιστούν κάποια πράγματα, όπως σημειώνει ο Peter. «Το κράτος υποστηρίζει με κάλυψη μισθού και προχωράει και σε φοροαπαλλαγές αλλά ακόμη είναι θολό το τοπίο. Προσπαθεί, όμως, να ωθήσει τους πολίτες να εξοικονομήσουν χρήματα και να σκεφτούν μπροστά. Θα είναι μια ιδιαίτερη περίοδος και το βλέπω και από τους πελάτες μου. Και για εμένα θα είναι μια πρόκληση γιατί η δουλειά μου είναι αυτή ακριβώς, να σου δείξω πως μπορείς να εξοικονομήσεις πόρους αλλά και πώς να αξιοποιήσεις αυτούς που έχεις με τον καλύτερο τρόπο».
Επειδή η συνομιλία μας έγινε πριν την Ανάσταση, δε θα μπορούσα να μη ρωτήσω πως θα γιορτάσει η ελληνική κοινότητα. «Στην εκκλησία δεν μπορούμε να πάμε, βέβαια, αλλά και τα μεγάλα οικογενειακά τραπέζια θα λείψουν για φέτος. Θα είμαστε στενά οικογενειακά, όχι όπως εννοούμε οι Έλληνες εδώ το «οικογενειακό τραπέζι». Καταλαβαίνεις».
