Συνέντευξη: Γιώργος Ψωμιάδης
Είσαι 16, ζεις σε μια μικρή πόλη την οποία και βιώνεις αφού βγεις από τους τοίχους του σχολείου. Όπως περπατάς με την τσάντα στον ώμο μπορεί να δεις μια-δυο παρέες να μιλάνε για όλα εκείνα που σε εκφράζουν. Μπορεί στο τέλος του δρόμου να βρεις και τη δική σου παρέα, πριν φύγεις για το καθιερωμένο μάθημα στο φροντιστήριο. Αυτή είναι η πραγματικότητα σου. Η δικιά σου συνήθεια στη δικιά σου πόλη.
Τι γίνεται όταν η συνήθεια αυτή δε σου φτάνει; Όταν οι ιδέες σου δε χωράνε μέσα σε ένα προαύλιο ή στα πηγαδάκια των διαδρόμων; Τι γίνεται όταν ψάχνεις να βρεις τον τρόπο για να αναζητήσεις, να συζητήσεις ή να εκφράσεις κάτι που σε τρώει για αυτό που βλέπεις έξω από τη λούπα της καθημερινότητας σου; Όταν έχεις μια ιδέα για την πόλη σου;
Ο Γιώργος Παπαγεωργίου προέρχεται από την τοπική κοινωνία της Κατερίνης. Όταν άρχισε να μου μιλάει για το κενό που έβλεπε να υπάρχει στην πόλη αυτή, δε χρειαζόταν να ρωτήσω τι ακριβώς εννοεί. Και αυτό γιατί την έζησα από παιδί. Εκείνος ήταν από τους τυχερούς. Από εκείνους που όπως μου λέει «έτυχε να βρουν τον καλό εκπαιδευτικό που έχει την όρεξη, το μεράκι να κάτσει δυο ώρες μετά το σχολικό πρόγραμμα και να δείξει στα παιδιά το κάτι παραπάνω.»
Και κάπως έτσι από ένα ερέθισμα ήρθε μία ιδέα
Πριν από περίπου πέντε χρόνια, μια παρέα σε ένα καφέ δίπλα στη θάλασσα ξεκίνησε ένα project που έμελλε να αλλάξει τον τρόπο που οι νέοι βλέπουν την ενεργοποίηση τους στην πόλη της Κατερίνης. Το Δίκτυο, είναι μια προσπάθεια που μετράει σήμερα δεκάδες δράσεις και μέλη με ξεκάθαρο στόχο. Ο Γιώργος, τα τελευταία χρόνια, έχει περάσει από πολλές ομάδες. Ανάμεσα στην ELSA, στην Ανεξάρτητη Φοιτητική Πρωτοβουλία και σε πολλές άλλες ομάδες δραστηριοποίησης, υπάρχει μια προσπάθεια για την οποία τα λόγια του δείχνουν κάτι παραπάνω από αγάπη. Δείχνουν συγκίνηση.
Το Δίκτυο, είναι ένα σωματείο του οποίου η δουλειά στη νεανική ενεργοποίηση όσον αφορά τον πολιτισμό και την κοινωνία, άρχισε να μεγαλώνει χρόνο με το χρόνο. Από την ίδρυση το 2015 και τις δύο Προσομοιώσεις Δημοτικού Συμβουλίου, από τη Διαβούλευση «Νεολαία 17-27» και τη Διαβούλευση για το City Branding, μέχρι και το Δημοτικό Συμβούλιο Νέων στη Θεσσαλονίκη. Όλα. Ξεκίνησαν από ένα ερέθισμα.
Το αρχικό ερέθισμα
«Το έναυσμα της αρχικής εκείνης ενεργοποίησης ήταν μια άτυπη σύγκριση. Είχα τη δυνατότητα μέσα από τη συμμετοχή μου στην ομάδα Εφήβων Συμβούλων, στον συνήγορο του παιδιού, να γνωρίσω ανθρώπους από άλλες περιοχές της Ελλάδας, οι οποίοι έκαναν κάτι καλύτερο από την Κατερίνη. Όλοι είχαν την εντύπωση ότι όλα είναι τέλεια στην Κατερίνη και την ίδια στιγμή η Κατερίνη ήταν άδεια, δεν γινόταν τίποτα. Πάρε παράδειγμα τις μαθητικές κοινότητες που αν ρωτήσεις έναν συνομήλικο σου θα σου πει τι ότι τελικά δεν ήτανε τίποτα. Συμμετείχαμε όλοι μεν αλλά δεν κάναμε κάτι. Σε επίπεδο τοπικών σωματείων το απόλυτο μηδέν. Ο Δήμος, η τοπική κοινωνία, δεν διοργάνωνε κάτι για τους νέους. Η ιδέα της νεότητας ήταν κάτι ανάμεσα στην παιδεία και τον πολιτισμό, κάτι ασαφές. Όλο αυτό σου δημιουργεί την αίσθηση ότι πρέπει να κάνεις τη δική σου παρέμβαση. Να πεις ότι μπορούμε εμείς οι νέοι να γίνουμε πιο ενεργοί μέσα σε μια τοπική κοινωνία. Είτε μέσα στις μαθητικές κοινότητες των σχολείων, είτε σε εξωσχολικό επίπεδο. Προσπαθείς δηλαδή να δείξεις ότι στο απόλυτο κενό που υπάρχει στην Κατερίνη πρέπει να δημιουργήσεις».
Πως μια ιδέα γίνεται πράξη;
«Το λάθος είναι η βιασύνη που πολλές φορές υπάρχει στο να πάμε απευθείας στο τελευταίο βήμα, αυτό της προβολής. Πρέπει να ξεφύγουμε από τη λογική της μίας φωτογραφίας που θα μας φέρει μερικά like στο facebook και θα ενισχύσει για λίγο το βιογραφικό μας».
«Γιατί είναι πολύ ωραίο να γεύεσαι την επιτυχία μιας δράσης, ενός συνεδρίου, αλλά είναι ακόμη πιο ωραίο να βλέπεις μια ομάδα μετά από πέντε χρόνια να συνεχίζει να εξελίσσεται, να εμπλουτίζεται και να ανανεώνει το όραμα της. Όλο αυτό φέρνει μια δυναμική που δε θα μπορούσες να φανταστείς όταν ξεκινούσες την όλη προσπάθεια. Πρέπει λοιπόν να μείνεις ταπεινός.
Το πρώτο που κάνεις είναι να φωλιάσεις την ιδέα στο μυαλό σου. Να την επεξεργαστείς. Και το σημαντικότερο να μη βιαστείς. Δε χρειάζεται να εκτεθείς γρήγορα και να κερδίσεις μια πρόσκαιρη δημοσιότητα. Αυτό για πολλούς είναι ένα κίνητρο, αλλά για μένα είναι λάθος. Το πρώτο βήμα είναι να σκεφτείς. Τι είναι αυτό που θέλεις να κάνεις; με ποιους θέλεις να το μοιραστείς και τι προοπτικές έχει; Ποιος είναι ο άξονας της βιωσιμότητας του;
Το δεύτερο βήμα είναι να μοιραστείς αυτή την ιδέα με ανθρώπους που και αγαπάς αλλά και που πιστεύεις ότι μπορούν αν γίνουν κοινωνοί του οράματος σου.
Έχοντας συγκροτήσει μια ομάδα την επεκτείνεις, βάζεις και άλλους ανθρώπους που μπορεί να μη τους ξέρεις αλλά να έχεις δει κάτι καλό σε αυτούς. Τους μαζεύεις και προσπαθείς να τους μπολιάσεις αυτή την αρχική ιδέα που έχεις. Ξεκινάς να δουλεύεις .
Όταν είσαι έτοιμος συστήνεσαι. Λες γεια σας. Πλέον όμως δεν είσαι μόνος. Έχεις μια ομάδα πίσω σου. Και λες ότι είμαστε αυτοί. Περνάς από το εγώ σε εμείς».
Το Δίκτυο μεγαλώνει
Αυτό που προσπαθεί να κάνει το Δίκτυο είναι να δώσει στον 15χρονο νέο την ευκαιρία να γνωρίσει το κάτι παραπάνω. Να γνωρίζει νέο κόσμο, να γνωρίσει μια καινούρια διαδικασία, ένα διαφορετικό τρόπο προετοιμασίας, λειτουργίας, παρουσίασης του εαυτού του, αλλά και σύγκρισης του εαυτού του με άλλους, μεγαλύτερους ανθρώπους. Το εχέγγυο του δικτύου είναι ότι εξελίσσεται μέσα από τις απόψεις των μελών του. Δε μένει σε μια εκδήλωση που θα επαναληφθεί ανά τακτά χρονικά διαστήματα, αλλά προσπαθεί καθημερινά να φέρνει νέα πράγματα. Αυτή είναι απάντηση στο γιατί περνάς από την προσομοίωση, στις διαβουλεύσεις σε στρογγυλά τραπέζια, και από εκεί στη Θεσσαλονίκη και στο Δημοτικό Συμβούλιο, σε ένα άλλο περιβάλλον για να φτάσεις σε διάφορα συνέδρια στο εξωτερικό που στέλνεις τα μέλη σου, στους καθαρισμούς στην παραλία, σε εθελοντικές παρεμβάσεις και οτιδήποτε άλλο σχεδιάζεται.
Η αναγνώριση στη Θεσσαλονίκη
«Πολλές φορές κλείνεις τα μάτια, και τα επόμενα βήματα δε μπορείς να τα προβλέψεις. Όταν πριν από τέσσερα χρόνια ξεκινήσαμε με μια σειρά από ιδέες καμία δεν περιλάμβανε την επέκταση στη Θεσσαλονίκη. Το πιο ωραίο πράγμα είναι ο σχετικός παράγοντας. Ότι ξαφνικά κάτι προκύπτει και ένα ερέθισμα σε μεταφέρει σε ένα άλλο περιβάλλον, σε μια άλλη πόλη σε μια άλλη ομάδα ανθρώπων. Όταν είδα τα πρώτα άρθρα στον τύπο της Θεσσαλονίκης για αυτή την ομάδα νέων ανθρώπων που ξαφνικά ήρθαν από την Κατερίνη και μετέφεραν το πνεύμα τους ή τους ανθρώπους που μας κάλεσαν στη Θεσσαλονίκη για να προχωρήσουμε σε αυτό τον σχεδιασμό νιώσαμε ικανοποίηση. Όταν πλέον μιλάμε με ανθρώπους που έχουν την Κατερίνη ως παράδειγμα, όταν ακούμε καλά λόγια από παιδιά που δε τα γνωρίζαμε στο πανεπιστήμιο και η δουλειά μας φαντάζει ως παράδειγμα καλής πρακτικής, η χαρά μας είναι απερίγραπτη.
Είναι η ιδέα της αυτοοργάνωσης. Οι νέοι δεν περιμένουνε τον μεσσία Δήμο, πολιτιστικό σύλλογο, σχολείο ή οτιδήποτε άλλο. Αυτοοραγνώνονται και το σημαντικότερο, μεταφέρουν από τις πόλεις που σπουδάζουν ή δουλεύουν τα βιώματα τους πίσω στις τοπικές κοινωνίες. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί οι κοινωνίες της υπαίθρου αρχίζουν και σβήνουν. Αριθμητικά δηλαδή, τα επόμενα χρόνια η κοινωνία της Κατερίνης θα χάσει ένα τεράστιο κομμάτι της νεολαίας. Γιατί αυτό το κομμάτι θα δυσκολευτεί να επιστρέψει πίσω στην πόλη. Αλλά και αυτό που θα επιστρέψει είτε θα υποαπασχολείται, είτε θα απασχολείται σε τομείς που δεν θέλει, κάποια οικογενειακή επιχείρηση ή οπουδήποτε αλλού. Θα μείνει στο κεκτημένο των προηγούμενων γενεών.
Και ξέρεις κάτι; Ναι, η Κατερίνη δεν μπορεί ξαφνικά από το πουθενά να γίνει μια πόλη ιδανική για start up εταιρίες, μπορεί όμως η ίδια να λειτουργήσει ως start up. Να δώσει δηλαδή τον χαρακτήρα εκείνον στη λειτουργία της, στις δομές της, να ενισχύσει τους νέους της πόλης για να μείνουν εκεί. Να λειτουργεί ως ένα περιβάλλον που προσελκύει τους νέους στο να γυρίσουν πίσω».
«Πρέπει να εκτεθείς»
«Από τα 18 μέχρι τώρα αυτό που σε αλλάζει σαν άνθρωπο είναι η ασταμάτητη προσωπική αναζήτηση, την οποία κάθε άνθρωπος βιώνει με πολύ διαφορετικό τρόπο. Για κάποιον μπορεί να είναι η μουσική και η τέχνη, για κάποιον μια θεατρική ομάδα. Πρέπει να καταλάβει ο Millennial ότι δεν αρκεί ένα χαρτί, ένας τίτλος. Η παραδοσιακή συνταγή του “διάβασε για να μπεις σε μια δουλειά αργότερα” και όλη σου η ζωή να προσδιορίζεται από αυτό το αντικείμενο, θεωρώ πλέον ότι έχει παρέλθει. Ακόμη και σε δουλειές που απαιτείται ένα χαρτί, είναι πάρα πολύ σημαντικά τα soft skills. Πρέπει να είσαι ανοιχτός, να παρατηρείς γύρω σου και να μη φοβάσαι να εκτεθείς».
Ακολουθήστε «Το Δίκτυο» στο facebook και στο instagram
