Ο προορισμός μας ήταν το κτήμα «Κυρ-Γιάννη» στο Γιαννακοχώρι του νομού Ημαθίας. Σε λίγο – απόσταση από τη Θεσσαλονίκη με το αυτοκίνητο δεν ξεπερνά τη μιάμιση ώρα – θα βρισκόμασταν σε μια από τις σημαντικότερες περιοχές του μακεδονικού αμπελώνα με γνωστά οινοποιεία.

Η ημέρα της επίσκεψης ήταν μια χαρακτηριστική φθινοπωρινή μέρα με χαμηλή θερμοκρασία και βροχή διαφόρων εντάσεων και εμείς είχαμε βρεθεί μέσα στη φύση και σε μία ατμόσφαιρα που έκανε να αφήσουμε για λίγο πίσω μας το κουραστικό αστικό τοπίο.

Μία έκταση πεντακοσίων στρεμμάτων περιβάλλει το οινοποιείο του Γιάννη Μπουτάρη ενώ ατάραχο μέσα στο τοπίο για περίπου τριακόσια χρόνια παραμένει ένα αναπαλαιωμένο πλέον οίκημα που συνυπάρχει με μια υπεραιωνόβια δρυ, η οποία ξεχωρίζει ανάμεσα στα αμπέλια. Η εικόνα αυτή στο κέντρο μιας μεγάλης έκτασης είναι κάτι περισσότερο από χαρακτηριστική και δικαιολογεί απόλυτα την επιλογή της για να κοσμήσει την ετικέτα των κρασιών «Κτήμα Κυρ-Γιάννη». Ένας αμπελώνας που από το 1965 ανήκει στην οικογένεια ενώ ο Γιάννης Μπουτάρης από το 1996 ασχολείται αποκλειστικά με την παραγωγή κρασιού από αυτόν τον τόπο και με τη συγκεκριμένη ετικέτα.

Στο οινοποιείο

Η κ. Ελπίδα Παλαμίδα και η ομάδα των ανθρώπων που εργάζονται στο οινοποιείο μας υποδέχτηκαν φιλικά και απάντησαν στις πρώτες απορίες μας. Στον προθάλαμο ένα σαλόνι περιστοιχίζεται από μεγάλες φιάλες των κρασιών του κτήματος με τις περισσότερες να φέρουν αφιερώσεις. Στην απέναντι πλευρά ένα τραπέζι με το βιβλίο των επισκεπτών και μία μεγάλη συλλογή «κιτς» αντικειμένων και σουβενίρ από διάφορες περιοχές της Ελλάδας και του κόσμου. Ξεφυλλίζω μερικές από τις σελίδες του βιβλίου επισκεπτών, όπου εκδρομείς, ιδιώτες αλλά και σύλλογοι, ευχαριστούν για τη φιλοξενία αλλά και για την προσφορά του Γιάννη Μπουτάρη στην περιοχή. Την προσοχή μου, όμως, κερδίζει η αναφορά ενός σπουδαστή που βρέθηκε στο «Κτήμα Κυρ-Γιάννη» για την πρακτική του. Ευχαριστεί όλους τους ανθρώπους δίπλα στους οποίους εργάστηκε το διάστημα της άσκησής του για τη γνώση και κυρίως για την ομαδική δουλειά.

Έπειτα κατευθυνθήκαμε στην κάβα, όπου τραπέζια με φιάλες και ποτήρια διακοσμούν τον προθάλαμο μαζί με ετικέτες, διακρίσεις και φωτογραφίες στους τοίχους που τονίζουν τη διαδρομή στο χρόνο και τους δεσμούς της οικογένειας Μπουτάρη με τον αμπελώνα και το κρασί που αυτός γεννά. Γενικότερα όλος ο χώρος συνδυάζει την εικόνα ενός σύγχρονου οινοποιείου με τον προσωπικό χαρακτήρα που έχουν δώσει οι ιδιοκτήτες. Στο βάθος σειρές από βαρέλια και φιάλες που αφήνουν το χρόνο πια να κάνει τη δουλειά του. Μας εξηγούν ότι είναι η εποχή που τα βαρέλια πλένονται και γεμίζουν με το κρασί που έδωσε ο φετινός τρύγος.

Συνομιλία για το κρασί με τον Γιάννη Μπουτάρη

Μετά την περιήγηση στο οινοποιείο είχαμε την ευκαιρία να συναντηθούμε με τον κ. Μπουτάρη. Το πρώτο πράγμα που τον ρώτησα ήταν σε ποια φάση της διαδικασίας βρίσκεται αυτή τη στιγμή ο αμπελώνας, μιας και οι περισσότεροι από εμάς κατανοούμε κυρίως την εποχή του τρύγου αλλά δεν γνωρίζουμε τη γίνεται όλον τον προηγούμενο χρόνο. Μου εξηγεί με σαφήνεια ότι η περίοδος μετά τον τρύγο και μέχρι το τέλος του Φεβρουαρίου είναι σημαντική καθώς οι οινοποιοί περιμένουν και δίνουν μεγάλη σημασία στις βροχές γιατί τότε είναι που τρέφεται το ξύλο. «Η δουλειά στο αμπέλι δε σταματά ποτέ», μου τονίζει χαρακτηριστικά. Την ίδια στιγμή στο οινοποιείο, εκτός από τα βαρέλια που γεμίζουν με το κρασί της φετινής χρονιάς, ξεκινούν οι εμφιαλώσεις των κρασιών προηγούμενων ετών που είναι έτοιμα να πάρουν τη θέση τους στις κάβες και στο τραπέζι μας. Αυτή είναι μια παράλληλη διαδικασία που ξεκινά από τον Ιανουάριο και διαρκεί μέχρι το Μάιο. Επίσης σ’ ό,τι αφορά στην εξέλιξη του αμπελώνα σημαντικό ρόλο παίζει και ο πειραματισμός. «Έχουμε ένα μόνιμο πειραματικό κομμάτι, το οποίο είναι σπαρμένο με διάφορες ποικιλίες. Επίσης πειραματιζόμαστε και πάνω στις τέσσερις φυτεμένες ποικιλίες αλλά και ως προς τις καλλιεργητικές μεθόδους», μου εξηγεί ο κ. Μπουτάρης. Μια ακόμη απόδειξη της υπομονής που πρέπει να έχει ο οινοποιός θα έρθει όταν συνεχίζοντας τη φράση του θα αναφέρει ότι «η δεκαετία είναι το ελάχιστο χρονικό διάστημα για να δεις αποτελέσματα κάθε φορά που δοκιμάζεις τέτοιες αλλαγές».

Προχωρώντας η συζήτηση μας φέρνει και στις αλλαγές που συναντάμε τα τελευταία χρόνια στα επισκέψιμα πλέον οινοποιεία χάρη στους «Δρόμους του Κρασιού». Ένα πρώτο συμπέρασμα του ίδιου είναι ότι πέρα από τη δυνατότητα που έχει κάποιος που αγαπάει το κρασί να βρεθεί στο χώρο και μάθει περισσότερα πράγματα και η νοοτροπία των ίδιων των παραγωγών έχει αλλάξει μέσα από αυτή τη διαδικασία. «Έχουν αντιληφθεί ότι η υποδοχή ενός επισκέπτη στο οινοποιείο δεν έχει στόχο μόνον το να κάνεις επί τόπου μία πώληση. Είναι πολύ σημαντική η εκπαίδευση που θα πάρει ο καταναλωτής. Να εισαχθεί στο πνεύμα του κρασιού και να γίνει και οινόφιλος». Σημειώνει τη διαφορά προς το καλύτερο, που παρατηρείται από τη μέρα που ξεκίνησαν οι «Δρόμοι του Κρασιού» αλλά και την ανάγκη η επίσκεψη στο οινοποιείο και στον αμπελώνα να συνδυάζεται με μία ολοκληρωμένη πρόταση για την περιήγηση στην περιοχή, όπου ο επισκέπτης θα περάσει καλά, θα δοκιμάσει την τοπική κουζίνα και θα γνωριστεί με τους ανθρώπους του κάθε τόπου.

Το κρασί στο εορταστικό τραπέζι

Δεν θα αφήναμε το πνεύμα των ημερών εκτός συζήτησης. Ποια βασικά πράγματα πρέπει να γνωρίζουν οι συνδαιτυμόνες για να απολαύσουν καλύτερα το φαγητό με τη συνοδεία του κρασιού τις ημέρες των γιορτών. ««Η δική μου παρότρυνση θα ήταν κατ’ αρχήν να φροντίσουν να μην τρώνε πολύ. Η δυσκολία είναι μεγαλύτερη από το αν πιούνε πολύ. Να πιούνε με μέτρο για να μπορούνε να ευχαριστηθούν το γεύμα. Να «παίξουν με τα κρασιά». Δεν είναι ανάγκη να επιλέξουν ένα είδος κρασιού. Αν, για παράδειγμα, έχουν πέντε μέρες αργίας, ας δοκιμάσουν κάθε ημέρα και ένα διαφορετικό κρασί. Πιστεύω, ότι τα κρασιά του μακεδονικού αμπελώνα είναι πραγματικά σε πολύ υψηλό επίπεδο ποιότητας, λευκά και κόκκινα».

Είναι μια ευκαιρία, επίσης, να κάνει μια καλή αρχή κάποιος για να γνωρίσει περισσότερο το κρασί. Δεν είναι δύσκολο να συμβεί κάτι τέτοιο. «Να πάρει μερικά βιβλία. Υπάρχουν αρκετοί τίτλοι που αφορούν το κρασί αλλά και το συνδυασμό κρασιού και κουζίνας. Πολλές προτάσεις ελληνικά και ξένα. Δεύτερο αν ακολουθήσει κάποιες οδηγίες από τα βιβλία ή αν τον ενδιαφέρει να μάθει κάτι παραπάνω μπορεί να παρακολουθήσει και σεμινάρια, όπως αυτά που οργανώνουν οινολόγοι και σωματεία οινόφιλων. Να εναλλάσσει τις επιλογές του και να αποφασίζει για τη σχέση ποιότητας τιμής. Να μη ντρέπεται ποτέ για το τι διαλέγει γιατί με το κρασί αναπτύσσει ο άνθρωπος μια πολύ προσωπική σχέση».

Η τελευταία φράση του κ. Μπουτάρη για την προσωπική σχέση του ανθρώπου με το κρασί, πιστεύω ότι δε χρειάζεται κανένα επιπλέον σχόλιο. Εμείς αφήνουμε τον πρώτο λόγο αυτήν την περίοδο στις ευτυχισμένες στιγμές των γιορτών και τον τελευταίο λόγο στον ίδιο και τους συνεργάτες του που μας φιλοξένησαν στο Γιαννακοχώρι.

Το άρθρο προέρχεται από το αρχείο του Biscotto Thessaloniki