«Ουρές» από Μοσχοβίτες παρατηρήθηκαν έξω από τα McDonald’s το απόγευμα της Τρίτης, ακριβώς όπως είχαν κάνει οι γονείς τους όταν άνοιξε το πρώτο μαγαζί της αμερικανικής αλυσίδας το 1990 στην πλατεία Πούσκιν.

Η ειρωνεία είναι ολοφάνερη: τότε το άνοιγμα των καταστημάτων σήμανε το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Τώρα, η αλυσίδα «γρήγορου» φαγητού κλείνει προσωρινά τα 850 καταστήματά της σε όλη τη Ρωσία.

Οι Ρώσοι αγκάλιασαν το δυτικό φαστ φουντ, την ποπ κουλτούρα. Ήταν ένα σημάδι ότι η χώρα εισήλθε στο παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα. Και παρά τον αυξανόμενο απολυταρχισμό του Βλαντίμιρ Πούτιν την τελευταία δεκαετία, τα διεθνή brands ήθελαν να μείνουν ανοιχτά στη Μόσχα και άλλες πόλεις.

Ωστόσο, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το πρωί της 24ης Φεβρουαρίου άλλαξε τα πάντα. Από εκείνη την ημέρα, άρχισε και η μεγάλη έξοδος των διεθνών εταιρειών από τη Ρωσία – ανάμεσά τους οι Toyota, Heineken, Nike, Apple, Exxon, Ford, Zara, Netflix και Ikea.

Η ταχύτητα με την οποία έγινε η έξοδος είναι πρωτοφανής στη σύγχρονη ιστορία. Οι κυρώσεις της Δύσης θα είχαν καταστήσει δύσκολη τη λειτουργία των ξένων εταιρειών στη Ρωσία. Οι περισσότερες, όμως, το έκαναν για να προστατέψουν τη φήμη τους, καθώς ο πόλεμος έχει γίνει αντικείμενο παγκόσμιας κατακραυγής.

Αναλυτές αναφέρουν ότι το Κρεμλίνο σαφώς περίμενε ότι η Δύση θα επέβαλε κυρώσεις, ωστόσο κανείς δεν ανέμενε ότι η Ρωσία θα γινόταν τόσο τοξική. Οι ξένες εταιρείες πιστεύουν πλέον ότι είναι αδύνατον να επενδύσει κάποιος στη Ρωσία, ότι δεν είναι σωστό να δραστηριοποιείται επιχειρηματικά εκεί.

Κάποιοι πολιτικοί στη Ρωσία έχουν ζητήσει να εθνικοποιηθούν οι ξένες εταιρείες που έφυγαν από τη χώρα.

Φωτογραφίες δείχνουν ότι το εμπορικό κέντρο Tsum στη Μόσχα, όπου ψωνίζει συνήθως η ρωσική ελίτ, είναι παντελώς άδειο.

Όλες οι μεγάλες μάρκες μόδας, όπως Βurberry, Hermès, Gucci, Chanel και Louis Vuitton, έχουν σταματήσει τις δραστηριότητές τους στη χώρα.

«Νομίζω ότι οι Ρώσοι είναι σοκαρισμένοι που ο κόσμος τους καταρρέει με ταχύτητα αστραπής. Πολλοί δεν καταλαβαίνουν ακόμα πόσο πολύ θα επηρεάσουν οι κυρώσεις την καθημερινή τους ζωή τους επόμενους μήνες» ανέφερε η Katya Fedorova, ιδιοκτήτρια δημοφιλούς blog για τη μόδα και το στυλ στο Telegram.

Και συμπληρώνει: «Το πιο τρομακτικό δεν είναι ότι φεύγουν οι μάρκες πολυτελείας. Είναι ότι αποχωρούν οι υπεραγορές, όπως η Mothercare, ενώ υπάρχουν λίγα ρωσικά αντικατάστατα. Είναι τρελό πώς η ρωσική κυβέρνηση κατάφερε να καταστρέψει όλους τους δεσμούς που είχε χτίσει με τη διεθνή βιομηχανία λιανεμπορίου τα τελευταία 30 χρόνια σε μόλις 10 μέρες».

Προς το παρόν, η McDonald’s και η Ikea θα συνεχίσουν να πληρώνουν το προσωπικό τους. Ωστόσο, αναμένεται ότι οι κυρώσεις θα πονέσουν ακόμα πιο πολύ μακροπρόθεσμα με αύξηση της ανεργίας, μείωση της αγοραστικής δύναμης και εν τέλει κρίση της ρωσικής οικονομίας.

Κάποιοι φοβούνται ότι η Ρωσία θα πάει πίσω στη δεκαετία του ‘90, μια αρκετά ασταθή περίοδο της ιστορίας της.

Πληροφορίες από Guardian